Slaapproblemen in relatie tot pijn en vermoeidheid
Slaapproblemen komen vaak voor. Dit geldt zeker voor mensen met blijvende pijnklachten en gek genoeg ook vaak voor mensen die heel moe zijn. Als een slaapprobleem langere tijd aanhoudt, dan ontstaan daarbij ook altijd verschillende klachten, zoals moeheid, pijn, overprikkeling, agitatie en concentratieproblemen.
Wat is eigenlijk slaap?
Slaap is een herstelperiode. Gedurende de slaap vinden allerlei processen plaats. Zo worden indrukken van de afgelopen dag verwerkt, komen de spieren tot ontspanning en herstel, en worden allerlei stofjes aangemaakt die we overdag nodig hebben. In het algemeen kan worden gezegd dat slaap nodig is om lichamelijk en geestelijk fit te zijn.
Slaap bestaat uit verschillende slaapstadia (zie Figuur 1)
Soms kan dit patroon verstoord raken. De aard van deze verstoring kan worden ingedeeld in twee typen: slecht kunnen inslapen en slecht kunnen doorslapen (vaak wakker worden).
Mensen met een slaapprobleem komen vaak in een vicieuze cirkel terecht, waarbij pijn en vermoeidheid een belangrijke rol spelen. Hieraan kunnen verschillende factoren ten grondslag liggen. Zo kunnen biologische of lichamelijke factoren, zoals pijn, verhoogde spierspanning, slaapziektes (bijv. apneu, slaapwandelen) of een verhoogde hartslag van invloed zijn. Daarnaast kunnen ook psychologische of emotionele factoren, zoals stress, bezorgdheid, overmatig piekeren of trauma’s een rol spelen. Maar ook sociale factoren, zoals een snurkende bed partner, huilende kinderen, wisselende diensten op het werk, stress op het werk e.d. zijn belangrijke factoren. Tot slot kunnen ook medicatie en zeker slaapmedicatie de slaap verstoren! Onderzoek laat zien dat je anders slaapt als je een slaappil hebt genomen. Een slaappil zorgt ervoor dat de REM-slaap verminderd, terwijl deze fase nu juist nodig is om goed uit te rusten.
Het is van belang goed uit te zoeken welke factoren aan een slaapprobleem ten grondslag liggen. De behandelaars bij Transcare analyseren dit om vervolgens tot de juiste behandeling te komen. Het verbeteren van slaap is een belangrijk onderdeel op de weg naar herstel, ook voor pijn, want langdurige slaapproblemen leiden tot centrale sensitisatie en meer pijn en vermoeidheid. Het behandelen van slaapproblemen is daarom onderdeel van de totale behandeling voor pijn en vermoeidheid. De behandeling kan bijvoorbeeld bestaan uit het afbouwen van slaapmedicatie, het veranderen van slaapgewoonten, actiever worden over de dag, minder slapen overdag of het nemen van slaaphygiëne maatregelen. Tevens wordt hierbij gekeken naar voeding, beweging of het gebruik van andere middelen. Zo wordt gekeken naar alle mogelijke factoren die een gezond slaappatroon kunnen verstoren en zoeken we samen met u naar oplossingen om uw slaap en daarmee uw algehele gezondheid te verbeteren!