Veel mensen houden last van pijnklachten nadat ze zijn behandeld voor kanker. Deze pijn kan zeer intens en uitgebreid zijn. Vaak is pijn een bedreigend signaal voor mensen zeker wanneer deze kanker hebben (gehad). De interpretatie van deze signalen is essentieel, maakt het je bang of kun je jezelf gerust stellen. Deze interpretatie is bespreekbaar en uit te leggen door hulpverleners en vergroot daarmee de kwaliteit van leven bij deze groep.
In het vakblad voor artsen, medisch contact, schreef Paul van Wilgen van Transcare in het juni nummer een artikel over pijn. Wat is het, hoe verklaren we het en hoe kan het dat er zoveel misvattingen zijn over de oorzaak van pijn. Geïnteresseerd? Mail ons dan kunnen we u het artikel doen toekomen.
Elke patient is uniek en heeft zijn eigen verhaal bij lang bestaande pijn en of vermoeidheidsklachten. Uitleg en communicatie speelt bij de behandeling van pijn en of vermoeidheid een zeer belangrijke rol. Hoe doe je dat en hoe sluit je aan bij de situatie van je patient? Medewerkers van Transcare schreven mee met dit artikel waarin juist dit communicatieonderdeel wordt beschreven.
In Pannessay (het blad van de geneeskunde studentenvereniging van de RUG) schreef Hidde Kleijer een leuk stuk, in het engels, over pijn met een medisch-filosofische invalshoek, voor diegene die geïnteresseerd is in pijn interessant. Zie onderstaande link.
https://panacea.nl/panessay/artikel/2020-04-01-sensational-sensitization-in-chronic-pain
Vaak denken we bij chronische pijn aan ingewikkelde behandelingen wellicht met pillen, prikken of zelfs operaties. In de wetenschap is deze aanpak eigenlijk verlaten, steeds duidelijker wordt dat dit soort behandelingen op de lange termijn niet werken. De beste behandeling lijkt juist te zijn bewegen, ontspannen en een goede slaap. Ook wandelen is een bewezen effectieve behandeling voor chronische lage rug pijn! Bij Transcare zetten we wandelen dan ook vaak in als behandeling van pijn; leuk en heel gezond.
Bron; Vanti et al. The effectiveness of walking versus exercise on pain and function in chronic low back pain: a systematic review and meta-analysis of randomized trials. Disabil Rehabil. 2019 Mar;41(6):622-632. doi: 10.1080/09638288.2017.1410730. Epub 2017 Dec 5.
De cursus Pijneducatie in de praktijk zijn verplaatst naar donderdag 24 september en donderdag 8 oktober. U kunt zich hiervoor nog inschrijven!
De lezing van Prof. dr. Jo Nijs die gepland stond voor 26 maart wordt nu gehouden op vrijdag 27 november 2020. De aanvangstijd is hetzelfde, ontvangst vanaf 13.00 uur start lezing 13.30. De lokatie zal ook weer zijn het Best Western plus hotel Laan Corpus den Hoorn 300 in Groningen. U kunt dan uw originele inschrijfticket meenemen. Deze staat niet op naam en kan dus ook door een andere persoon gebruikt worden mocht u verhinderd zijn.
De lezing chronische pijn, past, present & future van 26 maart zal worden uitgesteld, we maken zo snel mogelijk de nieuwe datum bekend.
De ontwikkelingen rondom het Corona virus houden we uiteraard in de gaten, we zullen begin volgende week een beslissing nemen over het wel of niet laten doorgaan van de lezing van Prof. dr. Jo Nijs op 26 maart.
26 februari 2020 Kennisblogdoor Kirsten Sikkema
Dagelijks pijn ervaren, maar geen diagnose voor een lichamelijk oorzaak. Patiënten met chronische pijnklachten voelen zich vaak onbegrepen. Zit het dan tussen de oren? Gezondheidspsycholoog en fysiotherapeut Paul van Wilgen: ‘Bij pijn zonder lichamelijke schade kan pijneducatie uitkomst bieden.’
Meer dan 2 miljoen Nederlanders hebben te maken met chronische pijnklachten, aldus het Samenwerkingsverband Pijnpatiënten naar één stem. Zij zijn vaak al naar meerdere behandelaars geweest, maar er is geen lichamelijke oorzaak voor hun klachten gevonden. MRI, röntgen: het laat allemaal zien dat de pijnlijke plekken gezond zijn. Paul van Wilgen doet al meer dan 25 jaar onderzoek naar oorzaken en behandelingen van chronische pijn en is medeoprichter van de internationale onderzoeksgroep Pain in motion.
‘Artsen, maar ook fysiotherapeuten zijn opgeleid in het zoeken naar lichamelijke oorzaken die de symptomen veroorzaken. Maar heeft een patiënt na drie maanden nog pijn? Dan is de kans groot dat de oorzaak niet een lichamelijke schade is, chronische aandoeningen daargelaten,’ vertelt Paul van Wilgen. ‘Onderzoek geeft steeds meer evidentie dat deze pijn komt vanuit centrale sensitisatie.’
Centrale sensitisatie ontstaat door een verstoring in de pijnmodulerende systemen in het zenuwstelsel, waardoor hele lichte prikkels al kunnen leiden tot pijn. ‘Pijn is te allen tijde een productie van het brein, maar juist bij de patiënten met chronische pijnklachten zien we dat de pijnmodulatie vooral wordt bepaald door gedragsmatige en psychosociale factoren. Het systeem heeft als het ware geleerd – of is geconditioneerd – om snel pijn te genereren.’
Sensitisatie geldt inmiddels als een belangrijke verklaring voor chronische pijnsyndromen zoals fibromyalgie, whiplash en lage rugpijn. Als de patiënt in staat is de relatie te leggen tussen pijn en de factoren die de sensitisatie onderhouden, dan is dit een belangrijke stap voor een behandeling gericht op het omgaan met deze factoren. Met andere woorden: ‘Als patiënten hun pijn beter begrijpen, herstellen zij beter van de pijn. Daarom is het belangrijk uit te kunnen leggen wat centrale sensitisatie is, en waardoor het optreedt.’
Dat vraagt om een holistische blik, benadrukt Van Wilgen. ‘Je moet de pijnsymptomen niet zien als ziekte, maar als een verstoring. Daarbij kunnen zowel lichamelijke oorzaken, als psychologische factoren zoals gedachten en emoties en zeker gedrag worden benoemd als onderhoudend voor de pijn.’ De manier waarop patiënten mentaal omgaan met hun klachten is een belangrijke factor waardoor centrale sensitisatie kan ontstaan, en dit is de factor waarop de fysiotherapeut dan ook invloed moet gaan uitoefenen.
‘Juist door bij pijn alleen de focus te leggen op lichamelijk oorzaken, ontstaan meer problemen. Mensen gaan soms steeds minder doen om pijn te voorkomen, waardoor meer lichamelijke problemen ontstaan, maar ook bijvoorbeeld de stemming steeds slechter wordt of sociale contacten verminderen.’
Van Wilgen wil de patiënt zelf weer aan het roer zetten. ‘Dat moet wel. De patiënt moet het vertrouwen in zijn lichaam terugwinnen, snappen hoe hij zijn pijn en gezondheid positief kan beïnvloeden. Pijneducatie geeft daarin een positievere aanpak. Daarnaast is een fysieke behandeling vooral gericht op exposure. Ga in gecontroleerde stappen de geaffecteerde lichaamsdelen bijvoorbeeld meer buigen en belasten, om de angst weg te nemen.’
Van Wilgen heeft met anderen namens Transcare-pijn de online pijn-educatietool van Retrainpain naar het Nederlands vertaald. Retrainpain helpt hulpverleners bij het uitleggen van chronische pijn aan de patiënt. Ook bevat het tips om met een andere blik naar pijn te kijken of anders om te gaan met chronische pijn.Daarnaast is van Wilgen auteur van de boeken Pijneducatie en Chronische pijn verklaard.